Skip to main content

Basic Metrics Collection

Basic metrics collection nima?​

Basic metrics collection — bu tizimning asosiy ko‘rsatkichlarini (CPU yuklanishi, xotira ishlatilishi, disk va tarmoq faolligi) muntazam ravishda yig‘ish va tahlil qilish jarayonidir. Bu monitoringning eng muhim bosqichlaridan biri bo‘lib, tizim holatini baholash, muammolarni aniqlash va resurslarni optimallashtirish uchun zarur.

Amaliy yondashuvlar​

1. Oddiy utilitalar yordamida​

a) top va htop​

  • top — real vaqt rejimida tizim yuklanishini ko‘rsatadi.
  • htop — interaktiv va vizual ko‘rinish, filtr va saralash imkoniyati.
top
htop

b) vmstat, iostat, free, df​

  • vmstat — xotira, swap, protsessor va tizim statistikasi.
  • iostat — disk faolligi va I/O statistikasi.
  • free — xotira holati.
  • df — disk bo‘sh joyi.
vmstat 2
iostat -x 2
free -h
df -h

c) sar (sysstat paketi)​

Ko‘plab metrikalarni yig‘ish va tarixiy tahlil qilish uchun:

sar -u 1 5      # CPU yuklanishi
sar -r 1 5      # Xotira ishlatilishi
sar -n DEV 1 5  # Tarmoq statistikasi

2. Zamonaviy monitoring agentlari​

a) Prometheus Node Exporter​

Prometheus uchun metrikalarni yig‘uvchi agent. Tizimda o‘rnatiladi va HTTP orqali metrikalarni taqdim etadi.

O‘rnatish:

sudo apt install prometheus-node-exporter
sudo systemctl start prometheus-node-exporter

b) Telegraf​

Ko‘plab tizim metrikalarini yig‘adi va InfluxDB, Prometheus va boshqa monitoring tizimlariga uzatadi.

O‘rnatish:

sudo apt install telegraf
sudo systemctl start telegraf

3. Metrikalarni saqlash va vizualizatsiya​

  • Grafana — metrikalarni vizualizatsiya qilish uchun keng qo‘llaniladi.
  • Prometheus — metrikalarni yig‘ish va saqlash.
  • InfluxDB — vaqtga bog‘liq metrikalarni saqlash.

Avtomatlashtirish va alerting​

Metrikalar asosida thresholdlar o‘rnatish va alertlar yuborish (masalan, CPU 90% dan oshsa email yoki Telegram xabari).

Prometheus Alertmanager misoli:

  • CPU yuklanishi 90% dan oshsa alert yuborish.
  • Disk bo‘sh joyi 10% dan kam bo‘lsa xabar.

Xulosa​

Basic metrics collection — tizim holatini real vaqt va tarixiy kesimda kuzatish uchun zarur. Oddiy utilitalardan tortib zamonaviy monitoring agentlarigacha turli yondashuvlar mavjud. To‘g‘ri monitoring tizimi — tizim barqarorligi va xavfsizligi uchun